وینگ اور استادانه WINGOVER MASTERCLASS
می 18, 2020
یاد بگیرید با روش خود پرواز کنید
می 20, 2020
Show all

زندگی یک ابر کومولوس

زندگی يک ابر کومولوس

پژوهش ها نشان ميدهد که در محدوده يک ابر کومولوس, فقط % 10 از هوا ليفت قابل استفاده دارد. هنگامی که تعداد زيادی ابر کومولوس با اندازه متوسط وجود داشته باشند, آدم می تواند انتظار داشته باشد, حداقل زير نيمی از ابرها دارای ليفت کوچک يا اصلا بدون ليفت باشند. در اين نوشتار چند پيشنهاد در مورد کاوش ليفت زير کومولوس, برای خلبانان Cross country ارائه می شود.

کومولوس ايده آل بطور ملالت آوری نادر است. بيشتر مردم می دانند که کومولوس چه شکلی بايد باشد, پايه و کف ابر صاف است, بالای آن حبابی شکل, با طراوت, بدون تکه های تيره و بدون قسمت های کشيده مانند مو می باشد, و سطح مقطع آن شبيه مثلث متساوی الساقين است. نه خيلی بلند و نه خيلی تخت است. اگر تعداد آنها زياد باشد, مانند درختان باغ, در فواصل منظم قرار می گيرند.

اگر به تصوير ماهواره ای نگاه کنيد, می بينيد اين موضوع در خيلی جاها غير معمول است.

برای شکل گرفتن اين کومولوس های ايده آل, حد متوسطی از ناپايداری الزامی است, هوايی که نسبتا خشک باشد و بادی که کمی برش عمودی (Vertical shear) داشته باشد. برای بيشتر تابستان, بايد ابرهای کيفيت پايين را تحمل کنيم و ياد بگيريم که چگونه بهترين نتيجه را از اين ابرها بدست آوريم.
 
 

زندگی يک کومولوس

بعضی از خلبانان تحت تاثير گزارش های راديويی, ايده اغراق آميزی از طول عمر يک ترمال دارند. يک بار خلبانی به همکارش که در فاصله دوری بوده زنگ زده و در مورد موقعيت ترمال های منطقه به او اطلاع رسانی کرده است, تا همکار او برسد, زمانی گذشته بود و بيشتر ترمال ها تغيير کرده يا از بين رفته بودند. اما خوشبختانه ابر جديدی در مجاورت همان منطقه برای همکار خلبان رسيده بود.

خوبست که طول عمر کومولوس را بدانيم, اگر مدت زيادی خود را در يک ترمال ضعيف در گير کنيد, بشدت از بقيه عقب می افتيد, وقتی در ترمال های ضعيف کمی ارتفاع گرفتيد, برنامه ريزی کنيد و بسمت ابر بهتری پرواز کنيد. اگر زمان زيادی درگير ابر ضعيف بمانيد, وقتی سرانجام بسمت ابر بعدی می رويد, چه بسا ترمال آن ابر هم از بين رفته باشد.

ابرهای کومولوس اغلب از پهلو بهتر بنظر می رسند

به محض اينکه از ابر ضعيفی دور شويد و برگرديد به آن نگاه کنيد, ممکن است بنظر خيلی بهتر شده باشد. شايد بعد از آنکه آن ابر را ترک کرديد, ترمال هوای جديدی به آن تزريق کرده باشد. آگاه باشيد, وقتی از پهلو به کومولوس ها نگاه کنيد بسياری از آنها بهتر بنظر می آيند تا اينکه از زير به آنها نگاه کنيد. وقتی از دور به برخی ابرهايی که کاملا شکل گرفته اند, نگاه کنيد, به وضوح خوب بنظر می رسند, اما وقتی به زير آنها می رويد, متوجه می شويد بد جوری از بين رفته اند. بهر حال, اگر آخرين ابری که زير آن کار می کرديد, قبل از آنکه آنرا ترک کنيد, تمام ليفت اش را از دست داد, وقتی بر گرديد و به آن نگاه کنيد, معمولا می بينيد که بصورت تکه تکه در آمده اند.

چه عاملی تعيين کننده طول عمر يک ترمال است؟

طول عمر ترمال به عوامل زير بستگی دارد:

1. جرم هوای داخل ابر و تعداد ترمال هايی که به ابر جان می دهند. هر چه ابر بزرگتر شود, زمان بيشتری طول می کشد تا مضمحل شود, اما در اواخر عمر خود بی اثر و خنثی خواهد شد.

2. تا چه اندازه هوای اطراف خشک و کم رطويت باشد, تبخير در هوای مرطوب, کند تر است, بنابر اين زمان تبخير ابر کومولوس طولانی تر است. در نقطه مقابل, وقتی ابر کومولوس به هوای خيلی خشک نفوذ (اغلب بالای اينورژن اتفاق می افتد) می کند, بسرعت مضمحل می شود.

در بامداد, بندرت منبع بزرگ هوای گرم برای شکل گرفتن ترمال وجود دارد. در نتيجه ابرها فقط يکی دو ترمال دريافت می کنند. ابرهای کوچک کومولوس, کمبود انرژی پيدا کرده و بسرعت مضمحل می شود.

در بعد از ظهر, ترمال های بيشتری کومولوس را تغذيه می کنند, در نتيجه طول عمر آنها بيشتر است. ويديوهای Time laps نشان می دهند که ابرهای کومولوس با چندين بار تغذيه, مدت زيادی در آسمان باقی می مانند. هر ترمال به تنهايی عمر کمی دارد, اما تاثير کلی آنها باعث توليد ابر کومولوس در اندازه متوسط و با طول عمر 15 تا 30 دقيقه خواهد شد.
 
 

ابرهايی که طول عمرشان زياد است

يک ابر کومولونيمبوس که به اندازه کافی بزرگ باشد تا رگبارهای واقعی توليد کند, می تواند ظرف نيم ساعت تا حد بلوغ رشد کند و اگر هيچ تغذيه دوباره ای نداشته باشد, بزودی تکه تکه شده و در هم فرو می ريزد. ابر کومولونيمبوس غول آسا که به توفان Supercell* تبديل می شود, خيلی زود بستگی خود به جريان ترمال های منفرد را از دست می دهد. اين ابرها در هنگام وجود نوعی برش باد (Wind shear) بوجود می آيند, که اين برش بادها (Wind shear) جريان هوايی بالا رونده ی گرم و مرطوب را از جريان هوای پايين رونده سرد باران زا جدا می کنند. ليفت بصورت يک فرآيند پيوسته می شود, درست مانند يک نوار نقاله با شيب خيلی زياد. اين ليفت شبيه نوار نقاله در بالا, با برخورد به باد خيلی قوی تر که هوا را می راند, برخورد کرده و ابر سندانی شکل درازی را درست می کند, و افقی می شود. بنظر می رسد که باد قوی مانند يک فن مکنده کار کرده و هوا را می راند و از اينکه هوا بصورت سينک ريزش کند, جلوگيری می کند (اما هنوز مناطق سينک خيلی قوی در جای ديگر وجود دارند). در نتيجه اين هيولاها تا چندين ساعت طول عمر دارند, و می توانند در طول شب باقی مانده و حتی اگر توفان بسمت دريا برود باز اين ابرها باقی بمانند.

 
 

ابرهای کومولوس کی تشکيل می شوند

وقتی هوای ارتفاعات ميانی به بالای LCL** (Lifted condensation level) کشيده می شود, ابرهای کومولوس تشکيل می شوند.

A: پف های زود گذر يا لايه های سفيدی که درست بالای اينورژن قوی ظاهر می شوند, در يک دقيقه پراکنده می شوند. وقتی قصد می کنيد و به آنجا می رويد, تا برسيد ترمال تقريبا تمام شده است. اگر خوش شانس باشيد, بزودی يکی ديگر شکل می گيرد. اگر پف درست زير لايه اينورژن شکل بگيرد (جايی که هوا مرطوب تر است), اغلب نشانه ای از وجود ترمالی است که به اندازه کافی باقی می ماند که در آن Climb کنيد.

B: ابرهای کومولوس بلند و باريک, تقريبا هميشه عمر کوتاهی دارند. اين ابرهای موشکی در پنج دقيقه يا کمتر به بالا پرتاب می شوند و دو دقيقه بعد مضمحل می شوند. فکر می کنم نام "موشکی" برای اين برج های Castellanus*** مناسب باشد.

C: کومولوس هايی که تقريبا به شکل مثلث هستند, طول عمر متوسطی دارند, بيشترشان 10 تا 15 دقيقه باقی می مانند, اما ممکن است با ترمال های جديد, دوباره احيا شوند. وقتی چنين اتفاقی می افتد, می توانيد ببينيد که اين ابرها شروع به از بين رفتن می کنند و دوباره در شکلی متفاوت ظاهر می شوند.

D: کومولوسی که بشکل يک خط ظاهر می شود, اغلب از ابرهای کوچکی درست شده که پهلو به پهلو بهم متصل هستند. اين ابرها نيم ساعت يا بيشتر دوام می آورند, خصوصا اگر بالای رديفی از بلندی ها با شيب های رو به آفتاب, شکل گرفته باشند.

15 دقيقه از عمر يک کومولوس

 
 

A: وضعيت در دقيقه اول و چند ثانيه بعد از تشکيل پف است. اگر در نزديکی آن هستيد, اين همان ابری است که بايد هدف گيری کنيد و بسمت آن برويد, چون ترمال آن تازه و نيرومند است.

B: وضعيت در دقيقه سوم است, ترمال دوم به بالا رسيده و کومولوس کوچکی در کنار ابر قبلی ايجاد می کند. اين ابر بيشتر در قسمت رو به باد ظاهر می شود.

 
 

C: وضعيت در دقيقه ششم نشان می دهد که ترمال دوم حاکم شده و ابر را بلند تر می کند.

D: وضعيت در دقيقه نهم نشان می دهد که اين برجک بلند در اثر وزش باد در آن بالا خم می شود و احتمالا يک ابر شبيه قلاب شکل می گيرد که عمر کوتاهی دارد. در همين زمان يک ترمال جديد ديگر, سلول ديگری را ايجاد می کند, که گاهی اوقات پله کوچکی بين Cloud base ابرها ايجاد می شود.

 
 

E: وضعيت در دقيقه دوازده, اولين نشانه زوال هويدا می شود. شاخه های دراز و قلاب شکل و لبه های کدر و تيره, نشانه باد خشک در ارتفاع است که قسمت بالای ابر را می چرخاند و زير و رو می کند و گنبد حبابی شکل را تبخير کرده و به صورت شاخه های دراز و شبيه مو در می آورد.

F: وضعيت مرحله آخر و قبل از ناپديد شدن ابر است. تمام نشانه های کومولوس از بين رفته و يک جرم رقيق از ابر باقی مانده که زير آن فقط سينک وجود دارد.

طول عمر يک ابر

Helen Gant از بريتانيا, هنگام Glide بسمت يک ابر در يک مسابقه Cross country در انگلستان, اين تصاوير مرحله به مرحله را گرفته است.

1. يک روز بهاری با هوای پرتلاطم است, مقداری Overdevelopment**** وجود دارد و ابرها بسرعت تشکيل می شوند Helen به ابر ميانی در قسمت چپ چشم دوخته است.

2. هم چنان که او Climb می کند, دريفت هم دارد, هر دو سه گردش يک بار, او يک تصوير از شرايط را در ذهنش می سازد. ابر مورد نظر او در حال رشد است و يک ابر کوچک در سمت راست ابر مورد نظر او در حال شکل گرفتن است.

3. دو ابر کوچک در حال يک پارچه شدن هستند, و کف آنها بهتر شکل گرفته و پله مشخصی بين کف ابرها بوجود آمده است Helen گلايد خود را آغاز می کند.

4. هر دو ابر سريع ساخته می شوند, در ارتفاع و حجم رشد کرده و قسمت زيرين آنها گنبدی شکل می گيرد و پله بين کف ابرها چشمگيرتر می شود.

5. او نزديک تر می شود و ابرها هنوز در حال ساخته شدن هستند. رشد عمودی سمت چپ و راست افزايش يافته, در حالی که حجم هم در سمت راست زياد شده است.

6. هم چنان که Helen باز هم Climb ديگری انجام می دهد, ابر سمت راست بزرگ تر می شود. نور آفتاب گسترش ابر را نشان می دهد.

7. آفتاب به سمت ديگر ابر می تابد و ابر از زير و سمت زمين به رشد ادامه می دهد. ابر سمت راست شروع به چيره شدن می کند.

8. کف ابر تيره تر است, ابر کمی پاره شده و دندانه ای بوجود آمده است. اين محل قوی ترين ليفت خواهد بود.

9. اکنون ابر به وضوح چيره شده و می توانيد قدرت ليفت آن را حس کنيد. آفتاب کمرنگ نشان دهنده فعاليت ابر در اطراف خود است. ليفت در کف ابر قوی خواهد بود.

10. Helen خط مسير دسترسی خود را مشخص می کند, بنابر اين او قسمت راست و سمت آفتابی ابر را هدف می گيرد, و از مکش احتمالی ابر پرهيز می کند

11. او با ارتفاع زياد به کف ابر رسيده است, و حتی نياز به چرخيدن ندارد, به آسانی در خط مستقيم پرواز می کند و ارتفاع می گيرد. برای انتخاب ابر بعدی زمان مناسب است.

 
 
 

توضيحات مترجم:

,Supercell ,* توفان رعد و برقی (Thunderstorm) که مشخصه آن وجود Mesocyclone (Updraft که بطور پايدار دور خود می چرخد) در آن است, به همين دليل به آنها توفان رعد و برقی چرخنده هم می گويند ,(Rotating thunderstorm) چهار نوع توفان رعد و برقی به نام های Single-cell و Multi-cell ,Squall line ,Supercell وجود دارند Supercell کمتر اتفاق می افتد ولی پتانسيل آن را دارد که بسيار قوی باشد, اين توفان هوا را تا km 32 تحت تاثير قرار می دهد و 2 تا 4 ساعت ادامه پيدا می کند.

 
 

,LCL ,** The lifted condensation level or lifting condensation level ارتفاعی که رطوبت يک بسته هوا در آن ارتفاع به % 100 می رسد, زمانی که بسته هوا تحت تاثير نيروی Lift قرار داشته باشد, از اين عدد بخوبی برای تخمين زدن ارتفاع کف ابر استفاده می شود.

Castellanus ,*** نوعی ابر آلتو کومولوس که قسمت بالايی آن شبيه برج است.

Overdevelopment ,**** شرايطی که ابرها بتدريج يا ناگهان تمام يا بخش بيشتر آسمان را بپوشانند.

نويسنده: Tom Bradbury

ترجمه: ابوطالب کيائی ها

از کتاب 50 روش برای پرواز بهتر
Hourmaz
Hourmaz
آکادمی پاراگلایدر هورمز

3 Comments

  1. ممنون ازمطالب زیباتون

  2. جرسون خراسانی گفت:

    عالی 👌👌👌

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *