اطلاعات نقشه • آموزش ناوبری در پاراگلایدر • بخش سوم

فرسایش بال پاراگلایدر
فرسایش بال پاراگلایدر
ژانویه 29, 2019
ناوبری پیشرفته
ناوبری پیشرفته ۱ • آموزش ناوبری در پاراگلایدر • بخش چهارم
فوریه 2, 2019
Show all

اطلاعات نقشه • آموزش ناوبری در پاراگلایدر • بخش سوم

مشخصات زمین

اطلاعات نقشه توپوگرافیک و جهت

شما برای بیان کردن جهت نیاز به روشی دارید که دقیق باشد، در همه جای دنیا قابل استفاده باشد و واحد یکپارچه ای جهت اندازه گیری آن وجود داشته باشد. جهت اصلی جغرافیایی برای نقشه ها، شمال حقیقی می باشد و بقیه جهت ها نسبت به این جهت (به عنوان مرجع) و با درجه اندازه گیری می شوند.

گرا : جهت خط واصل بین دو نقطه، گرا نامیده می شود. ( چه بر روی نقشه و چه بر روی زمین)
گرا در واقع درجه حرکت ساعتگرد نسبت به شمال می باشد.

این مقدار می تواند عددی از 0 تا 360 درجه را به خود اختصاص دهد.

در واقع جهت شرق 90 درجه، جنوب 180 درجه، غرب 270 درجه و شمال 360 درجه یا همان صفر است.

برای استفاده از یک نقشه ابتدا شما باید آن نقشه را توجیه نمایید. برای این کار باید ابتدای امر، شمال نقشه را به سمت شمال جغرافیایی قرار دهید.

خطوط شمالی جنوبی که درون نقشه کشیده شده اند به خطوط راهنما معروف هستند. جهت این خطوط به سمت Grid North ( شمال شبکه ای ) می باشد.

عقربه قطب نما به سمت شمال مغناطیسی Magnetic ( North ) می ایستد.

GN و MN همیشه یک مقداری اختلاف درجه ای کم دارند (مطابق شکل پایین)

خطوطی که به سمت شمال کشیده شده اند شمال حقیقی را تشکیل می دهند.

به وسیله نقشه و قطب نما، شما قادر خواهید بود مسیر حرکت خود را بر روی زمین مشخص کنید.

در واقع ما سه نوع شمال داریم :

- شمال حقیقی : خطی است فرضی بین هر نقطه از کره زمین و قطب شمال. این جهت با یک ستاره نمایش داده می شود.

- شمال مغناطیسی، جهتی است به سمت شمال مغناطیسی و عقربه قطب نما، در واقع این شمال را برای شما به نمایش می گذارد. به یاد داشته باشیدکه این جهت با یک فلش با سر نصف نمایش داده می شود.

- شمال شبکه : در صورتیکه بر روی زمین قاچهایی از سمت جنوب به سمت شمال ایجاد کنیم جهت این خطوط، شمال شبکه نامیده می شود.

از شمال شبکه برای کارهای ارتشی و امداد و نجات استفاده می کنند (به خاطر ساده بودن آن)

زاویه G-M : این زاویه در واقع اختلاف بین شمال شبکه ای و شمال مغناطیسی می باشد.


برای چه نیاز است که ما همه این شمالها را بدانیم؟!

این در واقع به این خاطر است که بتوانیم بوسیله یک نقشه مسیر درست خود را پیدا کنیم.

(ما اکثر مواقع فراموش می کنیم که زمین و قطب نما با همدیگر می توانند مفید باشند.)

به یاد داشته باشید که نمی توانید از طریق یک قطب نما به سمت شمال GN بروید.

همچنین نمی توانید به وسیله یک زاویه سنج به سمت MN بروید.

برای تبدیل این شمال ها به یکدیگر نموداری وجود دارد که در ادامه توجه شما رابه آن جلب می کنیم.


* نکته

هنگام استفاده از یک نقشه برای پیدا کردن گرا، باید از یک زاویه سنج استفاده کنید. شما نمی توانید برای پیدا کردن گرا از روزی نقشه از قطب نما استفاده کنید.

با داشتن زوایای GN و G-M شما می توانید زاویه MN را بیابید.

با داشتن زاویه MN و G-M شما می توانید GN را بیابید.

 

اطلاعات نقشه – جهت

زاویه سنج

1- با استفاده از زاویه سنج، نیازی به گرداندن نقشه به سمت جهت های مختلف نیست.

2- زاویه سنج برای تبدیل گرا از روی نقشه به زمین (قطب نما) استفاده می شود. در واقع به کمک آن می توانید مختصات GN را به MN تبدیل نمایید.

3- زاویه سنج کاربری های زیر را داراست :

- مشخص کردن گرای مسیر
- مشخص کردن موقعیت
- مشخص کردن مختصات UTM

توجه :

در صورتیکه شما خطوط MN را بر روی نقشه دارید زاویه سنج خود را به صورت موازی با این خطوط قرار داده و دیگر نیازی به تبدیل زاویه اندازه گیری شده نمی باشد.

تبدیل گرا از روی نقشه به زمین

1- فرض کنید که شما در یک نقطه جنگلی قرار دارید و هیج دیدی نسبت به اطراف ندارید. در عین حال شما می خواهید تپه ای که با علامت A نمایش داده شده است را صعود کنید.

2- حال مرکز زاویه سنج خود رادر محلی که قرار دارید قرار داده و زاویه سنج را طوری قرار دهید که به صورت موازی با خطوط شبکه شمالی جنوبی در نقشه قرار گیرد.

3- در این حالت شما می توانید مشاهده کنید که گرای آن نقطه 29 درجه با 520 میل می باشد.

4- این مقدار را با توجه به مطلب قبلی به MN تبدیل کرده و به قطب نمای خود منتقل کنید.

منطبق کردن نقشه با زمینی که در آن قرار داریم (شمال مغناطیسی و شمال حقیقی)

تکنیک شماره 1 :

(شمال مغناطیسی)

بوسیله نقشه و قطب نما

1- قطب نما را مطابق شکل به موازات خط MN نقشه قرار دهید.

2- نقشه و قطب نما را طوری با هم بچرخانید تا عقربه قطب نما جهت 0 را نمایش دهد.

3- در این حالت نقشه در جهت شمال مغناطیسی قرار می گیرد.

تکنیک شماره 2

شمال حقیقی

1- میزان انحراف نقشه را از شمال مغناطیسی با توجه به اطلاعاتی که در حاشیه پایین سمت چپ نقشه نمایش داده شده بدست آورید (به عنوان مثال 11.5 درجه شرقی)

2-حال مطابق شکل قطب نمای خود را در لبه نقشه قرار داده به طوری که کاور قطب نما به سمت بالای نقشه باشد.

3- در این حالت قطب نما و نقشه را با هم طوری بچرخانید تا زمانی که عقربه شمال قطب نما در جهت 11.5 درجه شرقی نسبت به خط ثابت مشکی بایستد.)

4- در این حالت خط ثابت مشکی گرای 348.5 را نشان می دهد

348.5 (360 – 11.5 = 348.5) 348.5 نقشه در جهت شمال حقیقی قرار دارد.

تکنیک شماره 3

هنگامی که موقعیت شما بر روی نقشه مشخص است

1- یک مشخصه بارز مانند یک تپه روی زمین که می توانید آن را در نقشه نیز بیابید پیدا کنید.

2- بوسیله قطب نما، موقعیت تپه را بخوانید. این موقعیت به عنوان مثال عدد 295 درجه می باشد.

3- لبه قطب نما را مطابق شکل بین موقعیت خودتان و موقعیت تپه قرار دهید.

4- نقشه و قطب نما را با هم طوری بچرخانید که 295 درجه توسط عقربه مشکی روی قطب نما نمایش داده شود. نقشه در حال حاضر در جهت شمال مغناطیسی قرار گرفته است.

اطلاعات نقشه توپوگرافیک – فاصله

- رابطه فاصله نقاط بر روی نقشه و کره زمین را می توان بوسیله خط کش مدرج کناری قطب نما بدست آورد.

- این خط کش کوچک نقش بسیار مهمی را ایفا کرده و می تواند براساس یکی از واحدهای فوت، مایل، متر و یا کیلومتر مدرج شده باشد.

- توانایی تشخیص فواصل بر روی نقشه، مطابق با آنجه بر روی کره زمین است، مساله بسیار مهمی در طراحی مسیرهای ایمن و کوتاه می باشد.

- مقیاس نقشه 1: xxx,xxx به این معنا است که هر واحد فاصله روی نقشه معادل xx,xxx فاصله از همان واحد بر روی کره زمین است.

مثال

- یک نقشه با مقیاس 1:25,000 به این معنا است که هر واحد روی نقشه معادل 25,000 فاصله از همان واحد بر روی زمین است.

* 1 اینچ در نقشه = 25,000 اینچ (2083 فوت یا 694 یارد یا 630 متر) در زمین

* 1 سانتیمتر در نقشه 25,000 سانتیمتر (250 متر یا 1/4 کیلومتر) در زمین

یک نقشه با مقیاس 1:100,000 به این معنا است که هر واحد روی نقشه معادل 100,000 فاصله از همان واحد بر روی زمین است.

1 اینچ در نقشه = 100,000 اینچ (8333 فوت یا 2778 یارد) در زمین

1 سانتیمتر در نقشه = 100,000 سانتیمتر (1000 متر یا 1 کیلومتر) در زمین

یک نقشه با مقیاس 1:500,000 به این معنا است که هر واحد روی نقشه معادل 500,000 فاصله از همان واحد بر روی زمین است.

1 اینچ در نقشه = 500,000 اینچ (41667 فوت یا 13889 یارد) در زمین

1 سانتیمتر در نقشه = 500,000 سانتیمتر (5000 یا 5 کیلومتر) در زمین

- مثال : یک نقشه با مقیاس 1:25,000 به این معنا است که هر واحد فاصله بر روی نقشه معادل 25000 فاصله از همان واحد در دنیای واقعی و بر روی کره زمین می باشد.

* 1 اینچ بر روی نقشه = 25000 اینچ (2083 فوت یا 694 یارد) در دنیای واقعی (مطابق شکل)

* 1 سانتیمتر بر روی نقشه = 25000 سانتیمتر (250 متر یا 1/4 کیلومتر) در دنیای واقعی (مطابق شکل)


اطلاعات نقشه توپوگرافیک – موقعیت

- در صورتیکه بخواهید موقعیت خود را بر روی زمین بدون استفاده از قطب نما بیابید، این کار با استفاده از مشخصه های بارز موجود در طبیعت امکان پذیر است.

- گم شدن کامل یک چیز محال است! در صورتیکه شما تلاش خود را برای پیدا کردن نشانه ای طبیعی بر روز زمین و مطابقت آن با اطلاعات کسب شده از نقشه ادامه دهید.

- تنها کاری که باید انجام دهید این است که نقاط برجسته و شاخص موجود در طبیعت را با اطلاعات موجود در نقشه مطابقت داده تا موقعیت خود را تشخیص دهید.

- نقاط شاخص روی زمین بسیار زیادند. به عنوان مثال در یک برنامه کوهنوردی، تپه و قلل اطراف می توانند بهترین نقاط شاخص برای شما باشند. همچنین تقاطع دو جاده، گوشه یک یال و سایر مشخصات بارز دیگر از جمله این نقاط اند. این در واقع شامل کلیه نقاطی می شود که شما روی زمین و نقشه به طور همزمان می توانید ببینید.


اطلاعات نقشه توپوگرافیک – تشخیص علائم

* قدرت تشخیص علائم طبیعی و مصنوعی یکی از مهمترین و کارآمدترین ابزارها در فهم زبان نقشه است.

- یکی از مشخصات فهمیدن نقشه، خطوط میزان می باشد. در قسمتهای بعدی در مورد این خطوط به طول مفصل تر بحث خواهیم کرد ولی فهم این خطوط یکی از مهمترین مسائل در خواندن نقشه است.

- نکته مهم دیگر در فهمیدن زبان نقشه، دانستن مفهوم سمبلهای استفاده شده در نقشه می باشد.

- سومین روش خواندن نقشه نیز رنگها می باشند.

* حال باید بدانید که مهمترین مسئله در فهمیدن زبان نقشه این است که رابطه بین خطوط میزان، سمبلها و رنگها را خوب درک کنیم.

* فهمیدن خطوط میزان در واقع همان فهمیدن مطالبی است که در فاصله بین دو خط میزان قرار دارد. باید بدانیم که خطوط میزان فقط شکل زمین را بین دو خط خود مشخص می کند. این نکته که آن چیزی که بین دو خط میزان است ممکن است کاملاً متفاوت از چیزی باشد که ما تصور کرده ایم. ممکن است در طول این فاصله یک دره عمیق و یا یک صخره سخت و یا حتی یک پرتگاه باشد که در خطوط میزان نمایش داده نشده است.

 

یکی از مشخصات فهمیدن نقشه، خطوط میزان می باشد

- ممکن است که یک رودخانه به صورت یک خط مستقیم کشیده شده باشدولی واقعیت آن باشد که این یک رودخانه پرپیچ و خم و در برخی جاها باریک و در برخی جاها پهن باشد.

- در واقع چیزی که یک نقشه توپوگرافیک برای ما نمایش می دهد تا حدی که در توان آن نقشه است دقت داد. در واقع ممکن است بعد از خواندن یک نقشه توپوگرافیک، چیزی که شما در واقع با آن موجه می شوید تا حدی متفاوت بوده و برای شما مشکلات زیادی را بوجود بیاورد و درواقع شما در عمل متوجه تفاوتهای بین نقشه های توپوگرافیک و (عکس های هوایی) و زمینی واقعی بشوید.

در قسمت زیر می توانید نمونه ای از عکس اصلی و نقشه توپوگرافی همان عکس را مشاهده کنید.

 

نمونه ای از عکس اصلی و نقشه توپوگرافی همان عکس

تا کردن نقشه و محافظت از نقشه توپوگرافیک

نقشه باید در حالت عادی تا شده باشد.

- نقشه را باید طوری تا کرد که بتوان آن را به راحتی خواند و همچنین برای خواندن یک نقطه از نقشه نیاز به باز کردن کامل آن نباشد.

- بعد از اینکه نقشه تا زده شد باید آن را داخل یک کاور قرار داد تا از خراب شدن آن جلوگیری شود.

- مسلماً یک نقشه پاره، کثیف و خراب نمی تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. از نقشه خود به خوبی مراقبت کنید و مطمئین باشید که در لحظه مورد نیاز، نقشه نیز به خوبی از شما مراقبت خواهد کرد.

- بسیاری ازنقشه ها کاغذی هستند پس شما حتماً باید زمینه محافظت این نقشه ها را از آب، خاک و آلودگی ایجاد کنید.

- در صورت ممکن، از یک کاور ضد آب برای نگهداری نقشه خود استفاده کنید.

 

تا کردن نقشه و محافظت از نقشه توپوگرافیک

نمونه ای از نقشه های توپوگرافیک قسمت های مختلف ایران را می توانید در این صفحه مشاهده نمایید.

http://legacy.lib.utexas.edu/maps/jog/iran/

رضا صداقت
رضا صداقت
آتشنشان (سرآتش نشان دوم) • خلبان آکادمی پاراگلایدر هورمز با 1 سال سابقه پرواز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *